در متون دینى اسلام، به طور گسترده به زیان هاى چشم چرانى و در مقابل، اهمیت کنترل چشم از نگاه ناپاک اشاره شده است. چند نمونه از آن ها را با هم مى خوانیم.

1. یَعْلَمُ خائِنَةَ اْلأَعْیُنِ وَ ما تُخْفِی الصُّدُورُ؛ خدا به خیانت چشم خلق و اندیشه هاى نهانى دل هاى مردم آگاه است. (غافر: 19).
2. از امام صادق علیه السلام نقل شده است:
النَّظَرُ سَهمٌ مِنْ سَهامِ إبلیس مَسمومٌ و کَمْ مِنْ نظْرَةٍ أوْرثَتْ حَسرةً طویلةً2؛ نگاه شهوت آلود، تیرى مسموم از تیرهاى ابلیس است و چه بسا نگاه شهوت آلودى که حسرت طولانى را بر جاى مى گذارد».
3. از امیر مؤمنان على علیه السلام نقل شده که:
«مَنْ أطلَق طَرْفَه کَثُرَ اَسَفُه؛3 هر فردى چشم خود را آزاد بگذارد و به هر چیزى نگاه کند، حزن و اندوهش زیاد مى شود».
4. در حدیث قدسى نقل شده است:
اَلنَّظْرَةُ سهمٌ مَسمومٌ مِن سهامِ إبلیسِ مَنْ تَرَکَها مِنْ مَخافَتى أبْدَلتُه إیمانا یَجِدُ حَلاوتَه فى قلبه.4
نگاه شهوت آلود، تیر مسموم و آلوده اى از تیرهاى ابلیس است و هر فردى که از ترس من آن را ترک کند؛ ایمان و آرامشى به وى مى دهم که شیرینى آن را در قلب خود مى یابد.
5. «اَوَّلُ النَّظْرَةِ لَک وَ الثّانیةُ علَیْک و لا لک وَ الثّالثةُ فیها اَلْهَلاک؛5 نگاه (تصادفى) اول مال توست. نگاه دوم [به سود تو نیست و بر ضد توست و ]نگاه سوم، باعث هلاک و انحراف مى شود».
6. از امام صادق علیه السلام نقل شده است که:
«اَلنَّظْرةُ بَعدَ النَّظرةِ تَزْرَعُ فى الْقَلْبِ الشَّهوةَ و کفى بها لِصاحِبها فِتنهً؛6 نگاه بعد از نگاه، شهوت و میل جنسى را در قلب و دل مى کارد و براى وقوع صاحب آن در فتنه و فساد جنسى کفایت مى کند».
7. از پیامبر صلى الله علیه و آله نقل شده است که:
مَنْ إطَّلَع فى بیتِ جارِه فنَظَرَ إلى عَوْرةِ رَجلٍ اَوْ شَعْرِ إمرأةٍ اَوْ شَى ءٍ من جَسدِها کانَ حقّا عَلى اللّهِ أن یُدخِله النارَ مَع الْمُنافقین الّذین کانوا یَتَّبِعون عَوْراتِ النِّساء فى الدنیا و لا یَخْرُجُ مِن الدّنیا حَتى یَفْضَحَهُ اللّهُ و یُبْدِىَ للنّاسِ عَوْرتَه فى الْآخِرةِ و مَنْ مَلَأَ عَیْنَیْهِ مِنْ إمرأةٍ حَراما حَشاهُما اللّهُ یَوْمَ الْقِیامةِ بِمسامیرَ مِنْ نارٍ و حشاهُما نارا.7
هر فردى که به خانه همسایه مشرف و مسلط گردد و به عورت مرد یا موى زن یا قسمتى از بدن او نگاه کند، سزاوار است که خدا آن ها را با منافقان، افرادى که به دنبال عورت هاى زنان مردم در دنیا هستند، داخل آتش دوزخ کند. چنین افرادى از دنیا خارج نمى شوند، مگر این که خدا آن ها را رسوا مى کند و در آخرت عورتشان را براى مردم آشکار مى کند. هر فردى که چشمان خود را از نگاه به زن نامحرم پر کند، خدا روز قیامت چشمان او را از آتش و میخ هاى آتشین پر مى کند.
8. از امام رضا علیه السلام نقل شده است که:
حُرِّمَ النَّظَرُ إلى شُعورِ النِّساء المَحْجُوباتِ بِالاْزواجِ و إلى غَیْرِهِنِّ مِن النّساءِ لما فیه مِنْ تَهییجِ الرِّجالِ و ما یَدْعوا إلیه التَهییجُ مِن الْفِسادِ و الدُّخولِ فیما لا یَحُلُّ و لایَجْمُل.8
نگاه به موهاى زنان محجبه ازدواج کرده و غیر آن ها حرام شده است. به دلیل آن که این گونه نگاه، باعث تحریک جنسى مردان مى گردد و تهییج و تحریک، باعث فساد جنسى و دخول در کارهاى حرام و ناشایست مى گردد.
9. عیسى بن مریم به حواریین فرموده است:
إیّاکُم وَ النَّظرَ إلى الْمُخدِّراتِ فإنَّهُ بَذْرُ الشَّهواتِ و نَباتُ الْفِسقِ.9
از نگاه کردن به دختران اجتناب کنید؛ زیرا نگاه تخم شهوت ها و تمایلات جنسى و باعث رویش فسق و فجور است.
به دلیل پى آمدهاى منفى نگاه ناپاک است که خداوند دستور اجازه خواستن براى ورود به محل خلوت دیگران داده است. یکى از حکمت هاى دستور به اجازه گرفتن، پیش گیرى از نگاه حرام است. در روایتى از پیامبر اکرم صلى الله علیه و آلهنقل شده است: «انما جعل الاستیذان من اجل البصر».10
بنابراین، اجازه خواستن یکى از دستورهاى مقدماتى اسلام براى مبتلا نشدن به انحراف جنسى و چشم پوشى از نامحرم است که در آیات و احادیث زیادى به آن تصریح شده و آثار مثبت فراوانى براى آن ذکر گردیده است.
قُلْ لِلْمُؤمِنینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذلِکَ أَزْکى لَهُمْ إِنَّ اللّهَ خَبیرٌ بِما یَصْنَعُونَ وَ قُلْ لِلْمُؤمِناتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ یَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ. (نور: 30 ـ 31).
اى رسول ما! مردان مؤمن را بگو تا چشم ها از نگاه ناروا بپوشند و فروج و اندامشان را از کار زشت محفوظ دارند که این بر پاکیزگى جسم و جان شما اصلح است و البته خدا به هر چه مى کنید، کاملا آگاه است. اى رسول! زنان مؤمن را بگو تا چشم ها از نگاه ناروا بپوشند و فروج و اندامشان را از عمل زشت محفوظ دارند.
در مورد شأن نزول آیه بالا از امام باقر علیه السلام نقل شده است:
إسْتقبلَ شابٌّ مِن الْأنصارِ إمرأةً، بِالْمدینةِ و کان النِّساءُ یتقنعن خَلْفَ آذانِهنِّ فَنَظَر إلَیْها وَ هى مُقبلهٌ فَلمّا جازَتْ نَظرَ إلیها و دَخلَ فى زُقاقٍ قد سَمّاهُ ببنى فلان فَجَعَل یَنْظُرُ خَلْفَها و اعترض وَجْهَه عِظَمٌ فِى الْحائِط اَوْ زُجاجَةٌ فَشَقَّ وَجْهُه فلمّا مَضَتْ الْمرأةُ نظر فإذا الدماء تَسیلُ على صَدْرِه و ثوبهِ فقال: و اللّهِ لَآتینَّ رسولَ اللّهِ صلى الله علیه و آلهوَ لاُخْبِرَنَّه قال: فَاتَاه فَلمَّا رَآه رسولُ اللّه صلى الله علیه و آله ما هذا؟ فَاَخْبَره فهَبطَ جبرئیلُ علیه السلام بهذه الآیة.11
جوانى از انصار در مدینه با خانمى مواجه شد. زنان در آن زمان مقنعه ها را پشت گوش ها مى انداختند. جوان نگاه را به آن خانم دوخت؛ در حالى که آن زن همچنان به سوى او مى آمد. هنگامى که زن از برابر وى رد شد، جوان داخل کوچه اى شد و در حالى که همچنان به آن زن نگاه مى کرد، استخوان یا شیشه اى که در دیوار بود، صورت او را برید. هنگامى که زن از جلوى چشمش ناپدید شد، به خود آمد و دید خون بر لباس و سینه اش جریان دارد. پیش خود گفت به خدا سوگند نزد رسول خدا صلى الله علیه و آله مى روم و او را از واقعه با خبر مى کنم. هنگامى که نزد پیامبر صلى الله علیه و آله آمد و حضرت او را به آن حالت دید، فرمود این چه حالتى است؟ جوان پیامبر صلى الله علیه و آله را از قضیه با خبر کرد. آن گاه جبرئیل علیه السلام این آیه را بر پیامبر صلى الله علیه و آله نازل فرمود.12
در آیه یاد شده، خداوند دو دستور «غض بصر؛ پوشاندن چشم»؛ و «حفظ فرج؛ مواظبت از شرمگاه» را در راه حفظ از گناهان جنسى داده است. همان گونه که در مباحث پیشین گفته شد، راه کار عملى و طبیعى اسلام در مرحله نخست براى تحقق غض بصر و حفظ فرج از گناهان غریزه جنسى، ازدواج است که فراوان به آن توصیه شده است.
در روایتى از پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله نقل شده است:
یا مَعْشَر الشَبابِ مَنْ اسْتَطاعَ مِنْکُم الباه فَلْیَتَزَوَّجْ فاِنَّهُ أغضُّ لِلْبَصَرِ و أحَصنُ لِلْفَرْج.13
اى گروه جوانان! هر یک از شما توان ازدواج دارد، پس ازدواج کند؛ زیرا باعث غضّ بصر بیش تر چشم و باعث حفظ بیش تر فرج از گناهان جنسى مى گردد.
اما اگر براى فردى در اثر مشکلات مختلف، امکان ازدواج نداشت، در این جا راه کار متون دینى براى حفظ از گناهان، چشم پوشى است که به برکت پوشش باطنى حیا و تقوا قابل تحقق مى باشد. در حدیثى یکى از مصادیق و آثار حیا، چشم پوشى از گناه ذکر شده است: «الحیاء غَضُّ الطَرَف»14 همچنین امام على علیه السلام در خطبه متقین، یکى از اوصاف پرهیزگاران را چشم پوشى از گناه دانسته اند:
«غَضُّوا أبصارَهُم عمّا حَرَّم اللّهُ علیهم؛15 چشمانشان را از آنچه خدا بر آنها حرام کرده مى پوشانند».
امام سجاد علیه السلام نیز درباره رابطه غض بصر و حفظ از گناهان فرموده اند:
و أمّا حَقُّ فَرْجِک فَحِفْظُه مِما لایُحِلُّ لکَ وَ الْاِستعانَةُ علیه بِغَضِّ الْبَصرِ فَاِنَّه مِنْ اَعْونِ الاْعوان.16
اما حق فرج و آلت جنسى تو این است که آن را از کارهاى حرام حفظ کنى و با چشم پوشى از گناه، به حفظ فرج از گناهان جنسى استعانت جویى. پس به درستى که چشم پوشى از نگاه به نامحرم، از بهترین یاران براى محفوظ ماندن از گناه است.
با توجه به حدیث بالا، چون رابطه غض بصر و حفظ فرج از گناهان جنسى یک رابطه علت و معلولى است، به خوبى آشکار مى گردد که چرا در آیه شریفه پیشین نیز «یغضوا من ابصارهم» و «یحفظوا فروجهم» همانند علت و معلول به دنبال یکدیگر آمده اند. همین رابطه علت و معلولى بین نگاه شهوت آلود به نامحرم و آلودگى به گناهان جنسى، از برخى روایات دیگر نیز به روشنى استفاده مى شود. در روایتى نقل شده است:
لا تَکونَنَّ حَدیدَ النَّظرِ إلى ما لَیْسَ لک، فاِنَّه لا یَزْنى فَرْجُک ما حَفِظْتَ عَیْنَیْک وَ إنْ إسْتَطَعْتَ ألاّ تَنْظُرَ إلى ثَوْبِ الْمَرأةِ الّتى لا تَحلُّ لک فَافْعَلْ وَ لَنْ تَستطیعَ ذلِکَ إلاّ بِإذِن اللّهِ.17
به چیزى که نگاه به آن براى تو جایز نیست، خیره خیره نگاه نکن. به درستى که آلت جنسى گناه نمى کند تا مادامى که چشمانت را از نگاه به نامحرم حفظ کنى و اگر بتوانى حتى به لباس زن نامحرم نیز نگاه نکن، البته این کار را جز با اذن و اراده خدا نمى توانى انجام دهى.
همچنین در مورد نگاه نکردن به پشت سر نامحرم نیز در مذاکره حضرت شعیب با دخترانش پس از مواجهه با حضرت موسى علیه السلام ذیل آیه شریفه «یا أَبَتِ اسْتَأْجِرْهُ إِنَّ خَیْرَ مَنِ اسْتَأْجَرْتَ الْقَوِیُّ اْلأَمینُ». (قصص: 26) از امام کاظم علیه السلام این گونه نقل شده است:
قال لها شعیبُ: یا بُنَیْةَ هذا قوىٌ قَدْ عرفتیه بِرَفْعِ الصَّخْرةِ، الامینَ مِنْ أینَ عرفتیه؟ قالتْ: یا أبتِ إنّى مَشیْتُ قُدّامه فقال إمشى مِنْ خَلْفى فإنْ ضَلَلْتُ فَأرْشِدْنى إلى الطّریقِ فإنّا قومٌ لا ننظر إلى أدْبارِ النّساء.18
حضرت شعیب به دخترش گفت: قوى بودن حضرت موسى علیه السلام را از برداشتن صخره فهمیدى. امین بودن او را از کجا شناختى؟ دختر گفت: من جلوى او حرکت کردم. به من گفت از پشت سر من بیا و اگر بیراهه رفتم، من را به سمت درست هدایت کن. پس به درستى که ما قومى هستیم که به پشت زنان نگاه نمى کنیم.
حال پرسش این است که این همه توصیه به اجتناب از نگاه به نامحرم براى چیست؟ براى این که قلب و دل از تفکرات و امیال شهوانى راحت و آسوده باشد. در روایات مربوط به چشم پوشاندن از نگاه به نامحرم، رابطه خاصى بین نگاه و خطورات قلبى انسان بیان شده است که پاسخ بالا را روشن تر مى کند. در روایتى از امیرمؤمنان علیه السلام نقل شده است:
«مَنْ غَضَّ اَطْرافَه اَراحَ قلبُه؛19 هر فردى که نگاهش را از نامحرم باز دارد، قلب او راحت خواهد بود».
در روایتى از امام صادق علیه السلام از چشم انسان، به عنوان جاسوس قلب و نامه رسان عقل نام برده شده است:
«اَلْعَینُ جاسُوسُ الْقَلبِ و بَریدُ الْعقل».20 به دلیل همین ارتباط شدید بین نگاه چشمان و خطورات و تصورات قلب و دل گفته اند:
زدست دیده و دل هر دو فریاد
که هر چه دیده بیند دل کند یاد
بر اساس تحقیقاتى که در زمینه انحراف جنسى جوانان انجام شده است، در بین اعضاى بدن، چشم سهم بسیار زیادى در انحراف جنسى مردان دارد؛ زیرا نگاه، دروازه ورود تصورات و اندیشه هاى انسان است. در بیش تر موارد ما نخست چیزى را مى بینم و سپس در آن زمینه تخیل و فکر مى کنیم. نگاه، مواد اولیه و مصالح لازم تصورات و تخیلات بعدى را فراهم مى کند و اگر این نگاه شهوانى و نامشروع باشد، مقدمه تمامى رنج هاى روحى و دردهاى روانى بعدى است. بر اساس تحقیقات، بیش تر موارد خودارضایى به نگاه هاى حرام مبتنى است. افرادى که چشم هاى هرزه و نظرباز دارند، همیشه دستخوش رنج هاى روحى و دردهاى درونى بى شمارى هستند که محصول تصویربردارى چشم هاى آنان است.21
معمولا شخص نظر باز با دیدن و نگاه کاملا تشفى جنسى نمى یابد و به خود ارضایى دست مى زند. افراد نظرباز کنجکاوى شدیدى نسبت به دیدن اندام برهنه جنس مخالف دارند.22
نظربازى و چشم چرانى که خود در واقع نوعى از انحراف هاى جنسى است و به تعبیر روایات یک نوع زناى چشم است23، افزون بر تأثیرات روحى و روانى فراوان که مهم ترین آن به تعبیر روایات حسرت ها و ناکامى هاست،24 داراى عوارض مادّى و منشأ بیمارهاى جسمانى زیادى نیز مى باشد که برخى از مهم ترین آن ها عبارتند از: دشوارى تنفس، درد اطراف قلب، ضعف و خستگى عمومى، تپش قلب و... .25

منابع:

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: